Trasa III - „Brama Krakowska – Trybunał – Dominikanie“
Trasa, w której odkryjemy Stare Miasto i przeniesiemy się w czasie. Poznamy słowa brama, mury. Trasa będzie miała formę spaceru.
Zależy nam, aby dzieci poczuły klimat lubelskiej starówki.
Nasze zwiedzanie rozpoczniemy przy Bramie Krakowskiej, następnie ul. Grodzką docieramy do Trybunału, po czym ul. Złotą idziemy do klasztoru oo. Dominikanów.
Przygotowanie do zwiedzania:
- przeczytanie przez rodzica informacji o trasie
- pobranie ze strony materiałów do kolorowania dla dziecka w domu: Mur, Brama, Czarcia łapa
- wykonanie konika na kiju w domu
- przypomnienie refrenu piosenki „Laj koniku laj”
- na trasę zabieramy: wykonanego wraz z dzieckiem konika, kartkę papieru i kredki. Nie zapomnijmy o zabraniu wody do picia i czymś do zjedzenia
1. Brama Krakowska
Informacja dla rodzica:
Brama Krakowska swoja nazwę zawdzięcza temu, że z tej bramy prowadził kiedyś główny trakt w kierunku Krakowa. Powstała w 1341 roku razem z murami, które otaczały miasto. Kiedy przyjdziemy na drugą stronę będziemy już niejako w innym świecie w „Starym Mieście” Kiedyś Miasto mieściło się w granicach muru, w którym stoi ta oto właśnie brama. Około 1525 roku Bramę wzmocniono jeszcze dodatkowym przedbramiem, które zwieńczono krenelażem (blankami), między którymi znajdują się prześwity, w których w czasie obrony stawali łucznicy mający broniąc miasta. W okresie klasycystycznym na prośbę króla Stanisława Augusta jego nadworny architekt Dominik Merlini ozdobił Bramę klasycystycznym monogramem (herbem) imienia króla, a później wizerunkiem Matki Boskiej. Natomiast z drugiej strony elewacji Bramy mieszkańcy Lublina zwiesili obraz św. Antoniego, patrona zagubionych rzeczy. Brama od roku 1965 jest siedzibą Muzeum Historii Miasta Lublina.
Zabawy dla dzieci:
- zwracamy uwagę dzieci na mur, zachęcamy by go dotykać jest chłodny, brama daje cień, chłód
- „BRAMA” – przejście. Jeśli jest więcej niż dwie osoby robimy z rąk bramę jako przedłużenie bramy, a dziecko pod nią przechodzi. W domu przywołujemy wspomnienia i budujemy bramy oraz mury z blankami z klocków
- Nawiązanie do nazwy Brama Krakowska - dziecko przechodzi pod bramą na koniku symbolizującym krakowskiego Lajkonika. Możemy nucić piosenkę
2. Trybunał (sąd), czyli dawny stary Ratusz
Informacja dla rodzica:
Trybunał Koronny znajduje się w samym centrum miasta na rynku, wokół którego zbudowane są kamienice w czterech pierzejach, i do dziś ten układ urbanistyczny został zachowany. Kamienice te były domami wielu znanych Polaków tj. Jana Kochanowskiego, Aleksandra Zelwerowicza czy Henryka Wieniawskiego. Murowany gmach ratusza w stylu gotyckim przebudowano w XVI wieku w duchu renesansu lubelskiego, a w roku 1578 roku, kiedy powstał tu Trybunał Koronny (za czasów króla Stefana Batorego) jeszcze bardziej go rozbudowano. To, co widzimy obecnie to już styl bardziej klasycystyczny dlatego, że wspomniany wcześniej Dominik Merlini nadał mu klasycystyczną architektonikę. Po zachodniej stronie Trybunału znajduje się wejście do podziemi lubelskiej starówki. Wewnątrz Trybunału dziś znajduje się Urząd Stanu Cywilnego. Jak głosi legenda w trybunale zdarzyło się coś bardzo ciekawego, otóż diabeł odbił swoja gorącą łapę na stole i zostawił na niej czarny ślad, a dowód tego, można obejrzeć w muzeum na zamku. Ale dlaczego diabeł odbił swoją łapę na trybunalskim stole?
Pewnego razu skrzywdzono w tym sądzie ubogą wdowę. Oburzona kobieta krzyczała w stronę sędziów, że nawet diabli wydaliby wobec niej uczciwszy wyrok. I stało się tak jak ona powiedziała: W nocy o północy zajechała przed Trybunał kareta, z której wysiedli czarci, z rogami czarnymi ciałami jak smoła i zażądali nowego procesu. Wyrok zapadł, skrzywdzona kobieta została uniewinniona. Spisano wszystkie dokumenty, a zamiast pieczęci przybił na nim swoja łapę, odcisnęła się tak mocno, że zostawiła nawet ślad na stole.
Zabawy dla dzieci:
- przypominamy o kolorowance czarciej łapy
- na kartce zabranej z domu odrysowujemy dłoń dziecka (będzie to nasza czarcia łapa)
- pobyt w tym miejscu może być dobrym pretekstem do przypomnienia zasad zachowania - kiedy jest dobre, a kiedy niewłaściwe. Słowa: DOBRZE i ŹLE, SĄD
3. Bazylika Dominikanów
Informacja dla rodzica:
Dominikanie pojawili się w Lublinie w XIII wieku, zaraz zbudowali gotycką świątynie, która w XIV i XVII wieku została przebudowana i dziś ma wygląd we wnętrzu głównie barokowy z elementami rokoka. Uwagę w środku przykuwa piękna rokokowa ambona i obrazy wiszące w nawie bocznej namalowane przez Tomasza Dolabellę, przedstawiającą historię relikwii Krzyża Świętego, czyli kawałka drzazgi z Krzyża Jezusa. Była to bardzo cenna rzecz i długo znajdowała się w bazylice dominikańskiej, aż do 1991, kiedy została skradziona. Przy bazylice dobudowana została kaplica Firlejów, niegdyś bardzo znacznego rodu na Lubelszczyźnie. Wiele z ozdób wykonanych w kaplicy jak również nagrobku wykonał znany sztukator Jan Wolff i rzeźbiarz Jan Padovano. Podobny wystrój ma druga kaplica – Kaplica Matki Bożej Opieki, w kaplicy wisi słynący łaskami, obraz Matki Bożej Opiekunki Zakonu.
Zabawy dla dzieci:
- spacer po dominikańskim krużganku, który okala dominikański ogródek może być spokojnym miejscem odpoczynku, na końcu naszej trasy
- słowa: KLASZTOR, ZAKON, DOMINIKANIE
- w każdą niedzielę z wyjątkiem lipca i sierpnia w bazylice odbywa się msza dla rodziców z dziećmi, w której rodzice mogą uczestniczyć, a dzieci mają miejsce do nieskrepowanego uczestnictwa
Informacje logistyczne:
- W sąsiedztwie Bramy Krakowskiej znajdują się dwie restauracje z logo "Miejsce przyjazne rodzicom i dzieciom": Pyzata chata i Ulice miasta
- jeśli zwiedzanie zaplanujecie w ciągu tygodnia pn-pt, w ratuszu znajdziecie przewijak oznaczony logiem "Miejsce przyjazne rodzicom i dzieciom"
- Klasztor oo. Dominikanów jest "Miejscem przyjaznym rodzicom i dzieciom", posiada zaplecze sanitarne dostępne od strony krużganku